fot. Stan Barański

« Powrót

4. Kateřina Olivová (CZ), Jak zielone są moje oczy, 2021

performans (z powodu choroby Kateřiny Olivovej perfomans wykona Hana Magdoňová)

 

Kateřina Olivová na NARRACJE przygotowała dwie powiązane ze sobą prace: krótki film przedstawiający syrenę o głowie karpia krzyczącą w stronę morza oraz rozbudowany performans również z udziałem syreny – tym razem kąpiącej się we wrzącym jacuzzi. Olivová analizuje różne wcielenia baśni o małej syrence, ich psychologiczne i metaforyczne znaczenia, odnosząc je do aktualnych kwestii feministycznych. W baśni mała syrenka pragnie wyrwać się z dotychczasowego życia: daje się omamić fantazji o księciu, którego ledwie zna, marząc, by zabrał ją do ziemskiej rzeczywistości. Co znamienne, gdy staje się kobietą, traci głos – traci to, o co na przestrzeni całej historii patriarchatu kobiety tak intensywnie walczyły. Film z krzyczącym karpiem ilustruje podobny paradoks, choć jego kierunek jest odwrócony – od ryby nie oczekuje się przecież, by mówiła. Jednak ten karp jest wściekły! Odnalazł swój głos, gdy stanął na ziemi. Być może nosi w sobie również głos małej syrenki, która musi wykrzyczeć swój ból. Jest zraniona i zła. Nikt nie będzie jej traktował w ten sposób!

Kolejną inspiracją dla prac prezentowanych przez Olivovą jest mit stworzony przez Drexciya, działający w latach 90. zespół techno z Detroit. Nazwa grupy oznacza podwodny kraj zamieszkały przez nienarodzone dzieci ciężarnych afrykańskich kobiet, które wyrzucono za burtę niewolniczych statków – dzieci te nauczyły się oddychać pod wodą w łonach matek. Mit Drexciya był zapewne częściowo oparty na książce Paula Gilroya The Black Atlantic: Modernity and Double Consciousness (1993). Syreny i istoty wodne Olivovej, jakkolwiek zabawne, kolorowe i śmieszne, są przede wszystkim apelem w imieniu wszystkich istot – lądowych, wodnych lub sytuujących się gdzieś pomiędzy – którym opresyjne systemy zabrały głos. Podobno przez swój ogon syrena łączy się z tym, co pierwotne, z archaicznymi rybami i gadami, z gadzim mózgiem. Być może taki stan „pomiędzy” i łączność z fundamentalnymi prawdami może nie tylko stać się podstawą przetrwania, ale i narzędziem przyszłej emancypacji wszystkich tych, którzy są niedostatecznie reprezentowani, represjonowani, zagrożeni lub cierpiący.

 

Z powodu choroby Kateřiny Olivovej perfomans wykona Hana Magdoňová.

 

Hana Magdoňová (ur. 1989) jest artystką-performerką, teoretyczką i badaczką, której wykształcenie i praktyka obejmują sztuki piękne i teatr. Magdoňová studiowała performans na Wydziale Sztuk Pięknych Politechniki w Brnie oraz w Akademii Teatralnej UNIARTS w Helsinkach, a także uczestniczyła w wielu czeskich i międzynarodowych kursach mistrzowskich i laboratoriach performatywnych. W swojej praktyce, poprzez ucieleśnianie mitologicznych przestrzeni czasowych i archetypów, poszukuje wspólnych starożytnych przodków sztuk wizualnych i teatru. Zainteresowania te rozwija w pracach artystycznych, w ćwiczeniach ukierunkowanych na ciało i zmysły oraz w ramach autorskiego projektu Reality Research Lab. Hana jest też współzałożycielką i członkinią kolektywu Agronauts*, skupiającego się na badaniach posthumanistycznych, tworzeniu wielogatunkowych kolektywów i aktywizmie artystycznym.

 

Kateřina Olivová (ur. 1984) to performerka, artystka i kuratorka. Jest absolwentką Wydziału Sztuk Pięknych Politechniki w Brnie (Pracownia Projektowania Ciała prowadzona przez Janę Prekovą, później Lenkę Klodovą), gdzie obecnie kontynuuje studia doktoranckie. W swojej twórczości Olivová porusza tematykę kobiecości, cielesności, seksualności, macierzyństwa i uczuć. Głównym medium wykorzystywanym przez artystkę jest ciało, które angażuje w spektakle pełne żywych, tęczowych kolorów, blasku, radości z własnego istnienia i nagości. Nierzadko te wystąpienia balansują na granicy kiczu i celowego zażenowania. W twórczości Kateřiny trudno określić granicę pomiędzy sztuką i życiem – tym bardziej, że bohaterami jej performansów są obok niej samej syn Lev i mąż Alojzy. Olivová pracuje jako kuratorka w Galerii Umakart w Brnie, jest założycielką grupy wsparcia (nie tylko) dla matek artystek Mothers Artlovers i wraz z Dariną Alster i Viktorem Takačem prowadzi pracownię nowych mediów na Akademii Sztuk Pięknych w Pradze. Mieszka w Brnie.

4. Kateřina Olivová (CZ), Jak zielone są moje oczy, 2021

fontanna, pl. Wybickiego

Zobacz więcej / see more

Instytut Kultury Miejskiej
ul. Długi Targ 39/40
Gdańsk
www.ikm.gda.pl

Kontakt dla mediów:
martyna.gutowska@ikm.gda.pl
tel. 784 594 003

Instytut Kultury Miejskiej Miasto Gdańsk GGM
Narracje #12

narracje #12