instalacja przestrzenna i dźwiękowa
fragment cyklu Historie z cieni

Marta Handschke: tekst, głos
Grzegorz Nawrocki: dźwięk, głos

Aga Szreder: obiekt, cień
Rafał Żwirek, Jan Szreder: wsparcie konstrukcyjne

Praca dedykowana jest pamięci Rudolfa Theodora Kuhna (1842-1900), fotografa krajobrazu, architektury i morza. Gdańszczanin pozostawił po sobie wiele cennych zdjęć obrazujących otaczające go życie codzienne – dzięki nim wiemy jak wyglądał kiedyś Gdańsk i jego mieszkańcy.

Lokalizacja pracy nie jest przypadkowa: mniej więcej stąd właśnie Kuhn wykonał znaną – i wykorzystaną również w prezentowanej instalacji – fotografię panoramy miasta. Co więcej, w pobliżu znajduje się miejsce jego pochówku, które, jak wiele innych niemieckich grobów, zostało zlikwidowane po drugiej wojnie światowej.

Oglądając Srebrne widziadło, doświadczamy niepokojącego poczucia jedności czasu: przeszłego, teraźniejszego i przyszłego.

Historie z cieni to inspirowane tekstami Marty Handschke instalacje przestrzenne stworzone przez Agę Szreder. Sześć obiektów, sześć światło-cieni, sześć poetyckich tekstów i sześć utworów słowno-muzycznych zabierze odbiorców w podróż po ważnych – zdaniem artystek – siedleckich miejscach. Interaktywne rzeźby, subiektywnie odtwarzając opowieści, odnoszą się do wydarzeń i osób związanych z historią dzielnicy. Wśród nich znajdziemy narrację o gdańskim fotografie Rudolfie Theodorze Khunie, o zielonych ogrodach Emila Kellera czy budowniczych słynnej ulicy Tarasy. Artystki w nienachalny sposób przywołują zapomniane lub nieznane fragmenty historii, niekiedy odwołując się przy tym do problemów i zjawisk współczesnego świata.

Marta Handschke – z zawodu fotografka, na co dzień zajmuje się grafiką użytkową i ilustracją. Ukończyła studia z zakresu fotografii na poznańskiej ASP. Projektuje m.in. okładki płyt i plakaty. Jako ilustratorka i felietonistka współpracowała z „Gazetą Wyborczą”. Od lat związana z trójmiejską sceną muzyczną; śpiewała w takich zespołach jak Oczi Cziorne i Kobiety. Autorka tekstów piosenek. W 2018 roku ukazała się jej debiutancka książka Brzuch Matki Boskiej.

Aga Szreder – artystka sztuk wizualnych. Absolwentka Wydziału Malarstwa i Grafiki gdańskiej ASP (2006). W swoich pracach najczęściej porusza temat relacji świata i natury; bada rolę człowieka jako łowcy codziennej egzystencji. Tworzy, wykorzystując różne media. Instalację z użyciem cieni po raz ostatni zaprezentowała w ramach poprzedzonego działaniami warsztatowymi projektu artystycznego „Babiniec”, zorganizowanego w 2019 roku przez Fundację Brama Cukermana w przestrzeni publicznej Będzina.

__

Stary cmentarz św. Mikołaja

Ze względów militarnych obszar w najbliższym otoczeniu fortyfikacji nie podlegał zabudowie, co czyniło go idealnym miejscem do zakładania cmentarzy. W 1846 roku jeden z nich powstał na terenie Nowych Ogrodów. Grzebano tu członków katolickiej parafii pw. św. Mikołaja oraz Kaplicy Królewskiej. Nieduża nekropolia szybko się zapełniła, dlatego z myślą o założeniu nowego cmentarza w 1884 roku nabyto znacznie większą działkę przy Wielkiej Alei.

Kilka lat po zakończeniu drugiej wojny światowej cmentarz katolicki na Nowych Ogrodach zlikwidowano. Na początku XXI wieku jego teren został częściowo zabudowany – toczące się wówczas prace umożliwiły przeprowadzenie badań archeologicznych. W ich wyniku odkryto blisko 500 pochówków oraz wydobyto 6500 zabytków.

Użyta w instalacji fotografia pochodzi ze zbiorów serwisu Gdańsk Strefa Prestiżu.