15. Marta Handschke, Aga Szreder, Wartownicy, 2019
instalacja przestrzenna i dźwiękowa
fragment cyklu Historie z cieni
Marta Handschke: tekst, głos
Grzegorz Nawrocki: dźwięk
Aga Szreder: obiekt, cień
Rafał Żwirek, Jan Szreder: wsparcie konstrukcyjne
Fasady domów znajdujących się na historycznej ulicy Ojcowskiej upiększone są niewielkimi ceramicznymi dekorami. Zdobienia nawiązują do elementów świata zwierząt i roślin – odwiecznych towarzyszy człowieka. Wartownicy to wymyślona legenda opowiadająca historię powstania płaskorzeźb.
Interesujący wydaje się być stosunek mieszkańców do ozdób i wynikająca z niego chęć indywidualizacji „swojego” zwierzątka lub rośliny. Po płaskorzeźbach widać upływ czasu – ale nietrudno też rozpoznać ingerencje ludzi: „właściciele” ozdób przemalowują je, przerabiają i upiększają zgodnie z własnym gustem. Stopniowo płaskorzeźby zatracają swój pierwotny charakter. Są „udomowiane”.
Tę intymną, a zarazem jednoznacznie dominującą relację uznać można za ilustruję stosunku człowieka do otaczającej go natury.
Historie z cieni to inspirowane tekstami Marty Handschke instalacje przestrzenne stworzone przez Agę Szreder. Sześć obiektów, sześć światło-cieni, sześć poetyckich tekstów i sześć utworów słowno-muzycznych zabierze odbiorców w podróż po ważnych – zdaniem artystek – siedleckich miejscach. Interaktywne rzeźby, subiektywnie odtwarzając opowieści, odnoszą się do wydarzeń i osób związanych z historią dzielnicy. Wśród nich znajdziemy narrację o gdańskim fotografie Rudolfie Theodorze Khunie, o zielonych ogrodach Emila Kellera czy budowniczych słynnej ulicy Tarasy. Artystki w nienachalny sposób przywołują zapomniane lub nieznane fragmenty historii, niekiedy odwołując się przy tym do problemów i zjawisk współczesnego świata.
Marta Handschke – z zawodu fotografka, na co dzień zajmuje się grafiką użytkową i ilustracją. Ukończyła studia z zakresu fotografii na poznańskiej ASP. Projektuje m.in. okładki płyt i plakaty. Jako ilustratorka i felietonistka współpracowała z „Gazetą Wyborczą”. Od lat związana z trójmiejską sceną muzyczną; śpiewała w takich zespołach jak Oczi Cziorne i Kobiety. Autorka tekstów piosenek. W 2018 roku ukazała się jej debiutancka książka Brzuch Matki Boskiej.
Aga Szreder – artystka sztuk wizualnych. Absolwentka Wydziału Malarstwa i Grafiki gdańskiej ASP (2006). W swoich pracach najczęściej porusza temat relacji świata i natury; bada rolę człowieka jako łowcy codziennej egzystencji. Tworzy, wykorzystując różne media. Instalację z użyciem cieni po raz ostatni zaprezentowała w ramach poprzedzonego działaniami warsztatowymi projektu artystycznego „Babiniec”, zorganizowanego w 2019 roku przez Fundację Brama Cukermana w przestrzeni publicznej Będzina.
__
Ulica Ojcowska
Ulica Ojcowska zabudowana została w latach 1929-1930. Wzdłuż jej biegu architekt Franz Tominski zaprojektował 2 budynki kształtem przypominające wstęgi – znajdujące się po przeciwnych stronach ulicy mieściły po 55 mieszkań. W momencie oddania ich do użytku były to najdłuższe obiekty mieszkalne w Gdańsku. Ze względu na kształt i długość szybko przylgnęło do nich określenie D-Zug, czyli pociąg pospieszny. Zgodnie z założeniem architekta przed budynkami nie pozostawiono miejsca na zieleń – długie, wąskie działki znajdowały się za domami.
Do 1945 roku ulica nosiła nazwę Damaschkeweg i upamiętniała Adolfa Damaschke, berlińskiego ekonomistę i polityka, propagatora budowy tanich mieszkań socjalnych.