NARRACJE to odbywający się od 2009 roku festiwal artystycznych instalacji wizualnych, które po zmroku ożywają w przestrzeni publicznej Gdańska. NARRACJE powstały po to, by eksplorować miejskie wątki i konteksty oraz tworzyć nowe gdańskie opowieści.
Do 2011 roku program Festiwalu tworzyła niemiecka kuratorka, Bettina Peltz. W 2012 roku w drodze międzynarodowego otwartego konkursu kuratorem NARRACJI został działający w Stanach Zjednoczonych Kanadyjczyk, Steven Matijcio, autorem programu NARRACJI 2013 był niezależny nowozelandzki kurator, Rob Garrett. Kuratorami tegorocznej edycji NARRACJI są Anna Witkowska i Adam Witkowski.
NARRACJE 6: KONCEPCJA KURATORSKA mędrzec i duch | the sage and the ghost
Miejscem tegorocznych NARRACJI jest Wrzeszcz, dzielnica która zdecydowanie różni się od dotychczasowych lokalizacji festiwalu (Długie Ogrody, Dolne Miasto). Nowoczesne fasady kontrastują tu z architekturą lat 60-tych i 70-tych, ale i przepiękną, często zdegradowaną przedwojenną tkanką – Wrzeszcz w niewielkim stopniu został zburzony podczas II wojny światowej. Niektóre określenia znajdujących się tu miejsc, już przez samo swoje brzmienie przenoszą wyobraźnię w mityczny i wieloznaczny świat (Święta Studzienka, Królewska Dolina).
Wrzeszcz swoją nazwę zawdzięcza lasom pełnym wrzosowisk. Panujący tu charakterystyczny mikroklimat oraz bogactwo roślinności zachwycały przemierzających ją podróżnych, m.in. króla Jana III Sobieskiego. W 1677 roku wyraził on życzenie, aby po wieki nazywać to miejsce Królewską Doliną. Tuż obok niej, na wzgórzach biły źródła naturalnej, uzdrawiającej wody (Święta Studzienka), o której leczniczym działaniu krążyły opowieści. Nie dziwi więc fakt, że z czasem, Wrzeszcz stał się urokliwym letniskiem, a jego ozdobą zostały dwory gdańskich bogaczy z pięknymi ogrodami i parkami. W roku 1904 powstała tu Królewska Wyższa Szkoła Sztuk Technicznych, istniejąca do dzisiaj pod nazwą Politechnika Gdańska, której siedziba była również ośrodkiem głównej loży masońskiej w Gdańsku, a jej budynek do dziś zdobi wiele wolnomularskich symboli. Myśląc o Wrzeszczu, podobnie zresztą jak o całym Gdańsku, należy pamiętać o historii żyjących tu Niemców, którzy do czasu II wojny światowej stanowili większość mieszkańców miasta. Poza, chwilami pocztówkowo-sentymentalną, wręcz romantyczną historią dzielnicy jest też historia współczesna. Wrzeszcz to siedzibą banków i galerii handlowych, przez wielu gdańszczan traktowany jedynie jako droga tranzytowa. Wrzeszcz stanowi swoistą soczewkę Gdańska.
Obecnie mieszka tu wielu młodych ludzi (sprowadzili się tutaj przez ostatnią dekadę), w tym również artystów. Wprowadziliśmy się tu także my (2003).
Tytuł tegorocznych NARRACJI, mędrzec i duch to metafora zderzenia dwóch pozornie wykluczających się światów: mędrca szkiełka i oka z romantyczną aurą i legendą zapomnianych miejsc dzielnicy. Celowo, jako obszar tej edycji wskazaliśmy część Wrzeszcza Górnego, rozpostartą między świątynią rozumu – Politechniką Gdańską, a miejscem poświęconym refleksji religijnej, jakim jest Nowa Synagoga.
Czy artyści faktycznie dzielą się na „oświeceniowców” i „romantyków”, czy też łączą w sobie cechy obu tych postaw? Do jakiej kreacji skłoni ich aura i historia Wrzeszcza Górnego? Interesuje nas nowa wizja miejsca, suwerenna, odkrywająca inne znaczenie, sformułowana w krótkich narracjach wideo, esejach wizualnych, instalacjach, historiach dźwiękowych.
Niech na nowo tworzone baśnie i legendy pozwolą na wspólne odkrycie tożsamości dzisiejszego Wrzeszcza.
Ania Witkowska, Adam Witkowski
