Tosia Kiliś
Żaba
2024
fontanna, ceramika
Fontanna Tosi Kiliś to wodny obiekt artystyczny będący hołdem dla żab ze stawu Niedźwiednik. W celu podniesienia lustra wody wysychający zbiornik przeszedł niedawno renaturyzację. Wcześniej jednak populacja żab w stawie zdążyła się znacząco zmniejszyć. Przekraczając ulicę Góralską i migrując w stronę schronienia w lesie, a następnie wracając do stawu, gdy napełnia go woda, wiele żab ponosi śmierć pod kołami samochodów. Mieszkańcy zaangażowali się w ich ochronę, montując znaki ostrzegawcze i zapewniając ratunkowe wiadra do przenoszenia płazów. Te oddolne społeczne działania pokazują, jak istotnymi mieszkańcami osiedla są żaby.
Artystka traktuje fontannę jako rodzaj „przywoływacza”. Plusk wody, podobnie jak rechot żab, intryguje i zaprasza przechodnia do kontaktu z żywiołem i kontemplacyjnego przyjrzenia się połyskującej tafli stawu. Na drzewach wokół zbiornika umieszczone zostały lornetki umożliwiające obserwację płaziej fontanny z bezpiecznej odległości – tak, by nie spłoszyć żab.
W pracy Tosi Kiliś mniejsza żabka przysiadła na grzbiecie większej. Jest to nawiązanie do betonowej rzeźby Marka Targońskiego, która znajduje się nieopodal – obok pętli autobusowej przy ulicy Góralskiej. Zwierzęca scenka rodzajowa powstała w 2010 roku i przedstawia niedźwiedzicę w towarzystwie niedźwiadka, który dostrzegł żabę siedzącą na jej plecach. Artysta tym sposobem zwraca uwagę na konieczność uważności i troski wobec najmniejszych stworzeń w naszej okolicy – często mało widocznych, ale zawsze bardzo ważnych.
TOSIA KILIŚ (ur. 1992) – artystka, projektantka. Ukończyła wzornictwo na poznańskiej School of Form. Współzałożycielka działającego od 2014 roku Fenek Studio zajmującego się wytwarzaniem porcelanowych naczyń i rzeczy. Oprócz ceramiki jej twórczość obejmuje różnorodne gatunki wzornictwa: od drobnych przedmiotów codziennego użytku, przez biżuterię, tkaniny, meble, po aranżacje wnętrz, rzeźby, obiekty nieużytkowe i ubrania. Częstym motywem pojawiającym się w jej pracach są charakterystyczne postacie.