Mikołaj Szpaczyński, Tu byłem, 2022, film
Film składa się z dwóch części: pierwsza trwa 9 min i wyświetlana jest na ścianie dawnego kina Zorza (na mapie punkt 2a), druga trwa 5 min i pokazywana jest na budynku na terenie dawnych ZNTK (na mapie 2b).
tłumaczenie ścieżki dźwiękowej: Katarzyna Bogucka
Jako grotołaz Mikołaj Szpaczyński rozumie sytuację utknięcia: ciało zaklinowane w wąskim gardle jaskini walczy. Wykręca się, przeciska, szarpie. Pokonanie jaskiniowego zacisku to rytuał przejścia i symbol przemiany. Oswobodzone ciało odradza się w ruchu prowadzącym przez miejsca odczarowane.
Doświadczenie walki z własnymi, nie tylko cielesnymi, ograniczeniami artysta rozpoznaje w sytuacji Przeróbki – dzielnicy, która utknęła w czasie. Mikołaj penetruje jej pejzaż w charakterystyczny dla siebie, nonkonformistyczny sposób. Przekracza granice i bariery, dociera w niedostępne i nieoczywiste miejsca. Wpisuje swoje ciało w przestrzeń Przeróbki – wspina się, przebija, sunie. Podjęte wyzwanie przemierzenia drogi ku dzielnicy, poprzez dzielnicę oraz z dzielnicy okazuje się być rytuałem przejścia.
Formalnie praca Tu byłem również zawieszona jest pomiędzy, przypominając jednocześnie krótkometrażowy film drogi i przyrodniczy dokument, w którym artysta stawia siebie zarówno w roli narratora, jak i bohatera. Jest tym, który obserwuje i tym, którego obserwujemy.
Mikołaj Szpaczyński – absolwent malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach (2017), obecnie doktorant na Wydziale Intermediów ASP w Krakowie. Zajmuje się filmem, rzeźbą i działaniami w przestrzeni. Jego prace są zapisem doświadczania krajobrazu poprzez ruch i wysiłek fizyczny. Często powraca w nich motyw upadku, poddawania się sile grawitacji. Od 2019 większość wolnego czasu spędza pod ziemią, odkopując jaskinię w okolicy swojego domu w Jaworznie.
Mikołaj Szpaczyński, Tu byłem, 2022, film
ściana budynku (Polifarb, dawne kino Zorza), ul. Przetoczna 1
Mikołaj Szpaczyński, Tu byłem, 2022, film
ściana i rura przy budynku, Rojam, teren dawnych ZNTK, ul. Siennicka 25