Hubert Czerepok


Lux Aeterna

wideo HD, 29′, 2011

Lux Aeterna – wyrażenie to tłumaczone z łaciny na język polski oznacza „światłość wiekuistą“ i w interpretacji teologicznej jest metaforą dla życia wiecznego – zbawienia. Lux Aeterna to także tytuł kompozycji muzycznej angielskiego kompozytora muzyki filmowej Clinta Mansella, która jest przewodnim motywem muzycznym filmu Darrena Aronofskiego Requiem dla snu z 2000 r.
Tego właśnie utworu słuchał Norweg Anders Behring Breivik podczas masakry na wyspie Utøya w Norwegii w 2011 r., gdzie zastrzelił 77 osób. Film Lux Aeterna powstał w tym samym czasie. Hubert Czerepok właśnie wtedy realizował swoją pracę w Norwegii, na wyspach archipelagu Lofotów.
Wyspy te są miejscem magicznym, skaliste granie wyrastają bezpośrednio z wody, a obecność człowieka w tym miejscu jest wieczną walką z naturą.
Narrator filmu prowadzi nas przez puste tunele wydrążone w skałach, gdzieś pod wodą. Na początku słuchamy słów Teda Kaczyńskiego, słynnego Unabombera, dla którego rozwój technologii był złem, prowadzącym człowieka do zniewolenia. Wierzył, że przez swoje listy-pułapki wyhamuje postęp cywilizacyjny. Kolejny tunel rozbrzmiewa słowami Adolfa Hitlera z Mein Kampf. Następnie słuchamy Thomasa Jeffersona, potem Breivika.
W ostatniej części filmu to przyroda odgrywa główną rolę. Widzimy koparki, które próbują podporządkować sobie naturę, niepokorne skały, potem wzburzone morze, fiord z lotu ptaka z szamańską pieśnią plemienia Yekuaná-Majonggóng z północnej Amazonii w tle. Zakończenie należy do Kordiana na szczycie Mont Blanc „ (…) lękam się spojrzeć w przepaść świata ciemną.”
Natura w tym filmie staje się na naszych oczach abstrakcją, synonimem doskonałości. Towarzyszące obrazom monologi to ekspresja ludzkiego marzenia o posiadaniu wszechwładzy. Artysta wypunktowuje miejsca zaniku racjonalności. Sięgając po konwencje sztuki nazistowskiej (film wzorowany jest na obrazach Leni Riefenstahl) czy przywołując romantyzm (Kordian), wideo Czerepoka wskazuje na momenty, w których w sztuce dominowała tendencja do absolutyzowania samej siebie. Prezentuje koncept sztuki, w którego obrębie racjonalność przechodzi płynnie w irracjonalność. Poddaje w wątpliwość stabliność granicy między nimi. Oglądając Lux Aeterna, czujemy się tak, jakbyśmy weszli do głowy szaleńca, w której kłębią się myśli o niedoskonałości świata.
Logiczne myślenie zainfekowane zostaje myśleniem magicznym, a wieczność jawi się jako świat bez bogów. Nie bez powodu prezentujemy ten film w miejscu sakralnym – Nowej Synagodze.

 

Hubert Czerepok (ur. 1973) – mieszka i pracuje w Poznaniu oraz Szczecinie.
Hubert Czerepok rysuje, maluje, tworzy obiekty, instalacje, realizuje wideo, animacje, wykonuje filmy found footage. Opracowuje projekty multimedialne oraz działa w przestrzeni publicznej. Jednym z tematów przez niego podejmowanych są relacje pomiędzy fikcją i prawdą historyczną, przy czym to nie fakty same w sobie interesują artystę najbardziej, ale sposób w jaki mutują i ulegają formalnym i semantycznym przekształceniom.
Od wielu lat prowadzi warsztaty artystyczne dla dzieci i młodzieży (m.in. w CSW Łaźnia w Gdańsku, Galerii Arsenał w Białymstoku, Świetlicy Krytyki Politycznej w Cieszynie), w których podejmuje zagadnienia związane z artykulacją wolności, dekonstrukcją stereotypów.
Jest absolwentem zakopiańskiej Szkoły Kenara oraz poznańskiej ASP, gdzie studiował w pracowniach Izabeli Gustowskiej i Jana Berdyszaka. W duecie artystycznym Magisters (ze Zbyszkiem Rogalskim) produkował absurdalne fotografie i filmy. Współpracując z Sebastianem Mendezem, opracował strategiczną grę Survivors of The White Cube – symulację świata sztuki. Tworzył ze Stevem Rushtonem death-metalową grupę Children of Sodom.
Od 2013 profesor Akademii Sztuki w Szczecinie, gdzie prowadzi Pracownię Filmu Eksperymentalnego na Wydziale Malarstwa i Nowych Mediów. W latach 2006–2013 asystent, a następnie adiunkt w Pracowni Wideo na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. W 2013 habilitował się w zakresie sztuk pięknych na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu, gdzie w 2010 obronił doktorat.
W tym roku w Lublinie można było zobaczyć jego indywidualną wystawę Historia i Utopia w Galerii Labirynt. W 2013 r. prezentował Future Is No Longer As It Used to Be w Instytucie Polskim w Düsseldorfie, pokazywany podczas NARRACJI Lux Aeterna w Video Room w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie. Brał udział w wielu istotnych prezentacjach sztuki w Polsce i za granicą. Wielokrotny stypendysta.

© the artist, courtesy ŻAK | BRANICKA